میلگرد، یکی از مصالح ساختمانی مهم و گران‌قیمت است که نقش کلیدی در ایمنی، پایداری و مقاومت سازه به ویژه در مناطق زلزله‌خیز دارد. مصرف بهینه میلگرد و کاهش هدررفت آن، از جمله چالش‌های مهم در پروژه‌های ساختمانی است که مدیریت دقیق و استفاده از فناوری‌های نوین مانند BIM در طراحی و ساخت، به کاهش ضایعات و هزینه‌های ساخت‌وساز کمک می‌کند (نیگوسی و چندراسکار[1]، 2020؛ وانگ و هو[2]، 2022):
- ادغام طراحی سازه بهینه و ساخت با استفاده از فناوری BIM، باعث هماهنگی فرآیندهای برش، خم‌کاری و نصب میلگرد می‌شود و ضایعات میلگرد را به حداقل می‌رساند. مدل‌سازی دقیق و برنامه‌ریزی بهتر مصرف میلگرد با نرم‌افزارهای مدرن مهندسی، خطاها و دوباره‌کاری‌ها را کاهش می‌دهد.
- بهینه‌سازی پلان سازه و ساده‌سازی نقشه‌ها، از جمله راهکارهای کاهش مصرف اضافی میلگرد و صرفه‌جویی در هزینه‌های ساخت است. همچنین برآورد دقیق مصالح و سفارش به موقع میلگرد، به مدیریت ضایعات میلگرد کمک می‌کند.
- برنامه‌ریزی دقیق برش و خم‌کاری میلگرد با استفاده از الگوریتم‌های بهینه‌سازی، باعث کاهش مصرف اضافی و افزایش بهره‌وری در مصرف میلگرد می‌شود. آموزش نیروی انسانی و رعایت استانداردهای کدگذاری میلگرد، نقش کلیدی در کیفیت اجرای میلگرد و کاهش ضایعات دارد.
- در مناطق زلزله‌خیز، استفاده از میلگرد با مقاومت بالا و رعایت جزئیات صحیح در اتصالات و زمان‌بندی اجرای میلگرد، برای افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای وارده بسیار حیاتی است.
- کنترل کیفیت اجرای میلگرد و استفاده از اتصالات نوین میلگرد، همچنین بهره‌گیری از میلگرد گالوانیزه و اپوکسی در شرایط خاص، به دوام و ایمنی سازه کمک می‌کند.
- هدررفت میلگرد حتی در مراحل طراحی سازه نیز اتفاق می‌افتد و اشتباهات طراحی، تغییرات مکرر و عدم هماهنگی بین تیم‌های طراحی و اجرا باعث افزایش ضایعات و هزینه‌ها می‌شود. بنابراین، استفاده از روش‌های نوین، نرم‌افزارهای طراحی سازه مانند ETABS و SAFE، فناوری BIM، آموزش نیروی انسانی و مدیریت دقیق مصرف میلگرد، کلید بهینه‌سازی مصرف میلگرد و کاهش هزینه‌های پروژه‌های ساختمانی است.
- Wang, D., & Hu, Y. (2022). Research on the intelligent construction of the rebar project based on BIM. Applied Sciences, 12(11), 5596.
- Nigussie, T., & Chandrasekar, M. K. (2020). Influence of rebar practice in the total cost of building construction projects: The case of Hawassa city, Ethiopia. International Journal of Engineering, Science and Technology, 12(1), 54-65.
